Absolwent Politechniki Warszawskiej i Uniwersytetu Warszawskiego, profesor zwyczajny w Instytucie Podstawowych Problemów Techniki PAN. W przeszłości Minister Nauki i Informatyzacji, przewodniczący Rządowego Komitetu ds. Umów Offsetowych, Społeczny Doradca Prezydenta RP, Prezes PAN, Ambasador ds. Nowej Narracji dla Europy przy Komisji Europejskiej, Przewodniczący Komitetu Prognoz PAN, Wiceprezes Europejskiej Akademii Nauk i Sztuk, Prezydent Europejskiego Stowarzyszenia Metod Komputerowych w Nauce. Obecnie Prezydent Europejskiego Forum Nauk o Materiałach, Przewodniczący Polskiego Komitetu ds. UNESCO, Kanclerz Orderu Orła Białego, redaktor naczelny czasopisma „Archives of Computational Methods in Engineering” (Springer), reaktor naczelny portalu i miesięcznika opinii „Wszystko co Najważniejsze”.
Zajmuje się zastosowaniami nowoczesnych technik komputerowych w badaniach naukowych, technice i medycynie, a także problematyką prorozwojowej polityki państwa, w szczególności strategią rozwoju edukacji, nauki i innowacyjności gospodarki. Wiele lat wykładał i prowadził badania na uniwersytetach w Niemczech, USA, Japonii i Hong Kongu. Zajmuje się także popularyzacją nauki. Jest doktorem honoris causa uczelni w Polsce, RFN, Belgii, Wielkiej Brytanii i Francji oraz członkiem Austriackiej Akademii Nauk oraz Academia Europaea w Londynie.
Jest laureatem licznych odznaczeń i nagród, w tym Orderu Orła Białego oraz wysokich odznaczeń państwowych przyznanych mu w Japonii, Francji, Belgii, Grecji i Austrii. W roku 2012 otrzymał Nagrodę im. A. Mickiewicza przyznaną przez Komitet ds. Współpracy Francusko-Niemiecko-Polskiej (tzw. Trójkąt Weimarski).
.