ŹRÓDŁA WIEDZY
„W dzisiejszym świecie każdy może wprowadzić do Internetu dowolną informację, ale także skorzystać z informacji wprowadzonej przez kogoś innego, która wydaje mu się interesująca albo użyteczna. Wiarygodność informacji czy wiarygodność źródła urasta do zasadniczego problemu, zwłaszcza kiedy mamy posługiwać się nią czy też korzystać z niego w procesie edukacji.” – piszą dr Andrzej Kassenberg oraz dr Aleksandra Kardaś, autorzy rozdziału „Źródła wiedzy o klimacie” w raporcie UN Global Compact Network Poland „Edukacja klimatyczna w Polsce”.
Zapraszamy Państwa do korzystania ze zgromadzonych poniżej źródeł wiedzy o klimacie i linków do przydatnych publikacji, do których w większości dostęp jest otwarty i bezpłatny.
Wskazane źródła pochodzą z wspomnianego wyżej raportu, z pełną treścią rozdziału dotyczącego źródeł wiedzy oraz całością publikacji można zapoznać się na stronie: Raport „Edukacja klimatyczna w Polsce”.
RAPORTY ONZ
MIĘDZYRZĄDOWY ZESPÓŁ DS. ZMIANY KLIMATU (IPCC)
[EN] Sixth Assessment Report: Climate Change 2021: The Physical Science Basis– Wkład Grupy Roboczej I do Szóstego Raportu Podsumowującego stanowi najbardziej aktualne fizyczne zrozumienie systemu klimatycznego i zmian klimatycznych, łącząc najnowsze osiągnięcia w naukach o klimacie oraz liczne dowody pochodzące z dziedziny paleoklimatu, obserwacji, badań, zrozumienia i analizy procesów oraz globalnych i regionalnych symulacji klimatycznych.
[EN] Sixth Assessment Report: Climate Change 2022: Impacts, Adaptation and Vulnerability–Wkład grupy roboczej II do szóstego raportu ocenia wpływ zmian klimatu na ekosystemy, różnorodność biologiczną i społeczności ludzkie na poziomie globalnym i regionalnym. Dokonano również przeglądu wrażliwości oraz możliwości i ograniczeń świata przyrody i społeczeństw ludzkich w zakresie adaptacji do zmian klimatu.
[EN] Sixth Assessment Report: Climate Change 2022: Mitigation of Climate Change – Raport Grupy Roboczej III zawiera zaktualizowaną globalną ocenę postępów i zobowiązań w zakresie łagodzenia zmiany klimatu, a także analizuje źródła globalnej emisji. Przedstawia rozwój działań na rzecz redukcji emisji i łagodzenia skutków zmian klimatu, oceniając wpływ krajowych zobowiązań klimatycznych na realizację długoterminowych celów w zakresie emisji.
[EN] AR5 Synthesis Report: Climate Change 2014 – Raport Syntetyczny (SR) Piątego Raportu Podsumowującego IPCC (AR5) prezentuje przegląd stanu wiedzy w zakresie nauki o zmianach klimatu, kładąc nacisk na nowe ustalenia od czasu opublikowania przez IPCC Czwartego Raportu Podsumowującego (AR4) w 2007 roku.
[EN] Special Report on Climate Change and Land – Raport specjalny IPCC dotyczący zmian klimatu, pustynnienia, degradacji gruntów, zrównoważonego gospodarowania gruntami, bezpieczeństwa żywnościowego i obiegu gazów cieplarnianych w ekosystemach lądowych.
[EN] Special Report: Global Warming of 1.5 ºC: Specjalny raport IPCC na temat skutków globalnego ocieplenia o 1,5°C powyżej poziomu sprzed epoki przemysłowej i związanych z tym globalnych ścieżek redukcji emisji gazów cieplarnianych, w kontekście wzmocnienia globalnej reakcji na zagrożenie zmianami klimatycznymi, zrównoważonego rozwoju i wysiłków na rzecz eliminacji ubóstwa.
[EN] Biodiversity and Climate change: Scientific outcome – Raport został przygotowany przez przedstawicieli zarówno IPCC jak i IPBES, skupiającego naukowców zajmujących się problematyką utraty różnorodności biologicznej. W raporcie podkreślono, że klimat i różnorodność biologiczna są nierozerwalnie związane z i stanowią wspólnie czynnik decydujący o przyszłości zarówno ludzkości jak i całego życia na Ziemi.
[EN] Special Report on the Ocean and Cryosphere in a Changing Climate – Raport specjalny dotyczący oceanu i kriosfery w zmieniającym się klimacie koncentruje się na znaczeniu oceanu i kriosfery dla ludzi i przyrody. Koncentruje się na roli, jaką odgrywają one w systemie klimatycznym w pochłanianiu i redystrybucji zarówno naturalnego jak i antropogenicznego dwutlenku węgla (CO2) czy ciepła, a także we wsparciu ekosystemów i usługach świadczonych ludziom przez ocean i kriosferę.
ŚWIATOWA ORGANIZACJA ZDROWIA (WHO)
[EN] Climate change and health: vulnerability and adaptation assessment – WHO, Panamerykańska Organizacja Zdrowia i Health Canada opracowały raport, który ma na celu dostarczenie podstawowych i elastycznych wskazówek dotyczących przeprowadzania krajowych i regionalnych ocen obecnej i przyszłej podatności na zagrożenia dla zdrowia wynikające ze zmian klimatu oraz polityk i programów, które mogłyby zwiększyć odporność, z uwzględnieniem wielu czynników warunkujących wrażliwe na klimat skutki zdrowotne.
[EN] COP26 Special Report on Climate Change and Health,
The Health Argument for Climate Action – 10 zaleceń zawartych w Raporcie specjalnym COP26 na temat zmian klimatu i zdrowia wskazuje decydentom szereg priorytetów, wzywając ich do pilnego podjęcia działań w związku z obecnym kryzysem klimatycznym i zdrowotnym. W raporcie podkreślono różne możliwości nadania przez rządy pierwszorzędnego znaczenia zdrowiu i sprawiedliwości w międzynarodowych działaniach na rzecz klimatu i w agendzie zrównoważonego rozwoju.
ŚWIATOWA ORGANIZACJA METEOROLOGICZNA (WMO)
[EN] Biuletyn pomiarów gazów cieplarnianych Światowej Organizacji Meteorologicznej (WMO Greenhouse Gas Bulletin) – przedstawiający aktualne dane o koncentracjach najważniejszych gazów cieplarnianych.
[EN] Raport o stanie globalnego klimatu Światowej Organizacji Meteorologicznej – dane o stanie klimatu, istotnych zjawiskach z danego roku i ryzykach związanych ze zmianą klimatu dla zdrowia, ekosystemów czy infrastruktury.
[EN] Raport United in Science 2021 – jest opracowaną przez najważniejsze organizacje eksperckie kompilacją najnowszych informacji z zakresu nauk o klimacie i przedstawia ujednoliconą ocenę stanu naszego systemu ziemskiego oraz zagrożeń z tym związanych.
PROGRAM ŚRODOWISKOWY ONZ (UNEP)
[EN] State of Finance for Nature – jeśli świat ma osiągnąć cele związane z zapobieganiem i adaptacją do zmiany klimatu, ochroną różnorodności biologicznej i walką z degradacją gruntów, musi do 2050 r. zlikwidować lukę finansową w nakładach na przrodę o wartości 4,1 bln USD. Obecne inwestycje w rozwiązania oparte na przyrodzie wynoszą 133 mld USD – większość z nich pochodzi ze źródeł publicznych.
[EN] Adaptation Gap Report 2021 – Nawet jeśli już świat dąży do zwiększenia wysiłków na rzecz ograniczenia emisji gazów cieplarnianych, równie ważna jest potrzeba adaptacji do już zaistniałych skutków zmiany klimatu. Szósta edycja raportu UNEP Adaptation Gap Report: The Gathering Storm (Zbierająca się burza) analizuje, jak świat radzi sobie z przystosowaniem się do tych nasilających się skutków kryzysu klimatycznego.
[EN] Production Gap Report 2021 – został po raz pierwszy opublikowany w 2019 roku. Śledzi on rozbieżności między planowaną przez państwa produkcją paliw kopalnych a poziomami globalnej produkcji zgodnymi z scenariuszami ograniczeniem ocieplenia do 1,5°C lub 2°C. Raport jest efektem współpracy wielu naukowców i instytucji akademickich, w tym wkładu ponad 40 ekspertów. Autorzy dostarczyli także cennych wskazówek i spostrzeżeń w tym temacie.
[EN] Emissions Gap Report 2022 – w obliczu nasilających się skutków zmian klimatu na całym świecie, jednoznaczne jest wezwanie do zmniejszenia emisji gazów cieplarnianych. Jednak raport Emissions Gap Report 2022: The Closing Window – Climate crisis calls for rapid transformation of societies stwierdza, że społeczność międzynarodowa jest daleka od osiągnięcia celów wyznaczonych w Porozumieniu Paryskim, bez wiarygodnej ścieżki dojścia do 1,5°C. Tylko pilna transformacja całego systemu może pozwolić na uniknięcie katastrofy klimatycznej.
UN GLOBAL COMPACT NETWORK
[EN] The 2021 United Nations Global Compact Accenture CEO Sustainability Study – Badanie ONZ Global Compact przeprowadzone we współpracy z Accenture CEO stanowiące pewne studium w zakresie zrównoważonego rozwoju, ukazuje szersze spojrzenie na perspektywy ponad 1230 dyrektorów generalnych ze 113 krajów i 21 branż na konieczność podjęcia działań wobec wyzwań stojących przed liderami biznesu w obliczu kryzysu klimatycznego.
[EN] Business Leadership for 1.5 °C – Sektor biznesowy musi dostosować się do nowej roli, w której (w nowej rzeczywistości) musi odgrywać fundamentalną rolę lidera globalnych zmian na światowych rynkach. Istniejąca technologia może pomóc nam spełnić wymagania Porozumienia Paryskiego w sprawie zmian klimatu, aby jednak je spełnić biznes musi przyśpieszyć swoje działania na rzecz zielonej transformacji. Raport ukazuje jak liderzy biznesu integrują zrównoważone procesy w strategiach korporacyjnych.
[EN] Ocean Renewable Energy Practical Guidance for the Sustainable Ocean Principles – Raport przedstawia aktualne przepisy, standardy biznesowe i najlepsze praktyki w sektorze energii odnawialnej, których celem jest wdrożenie zasad zrównoważonego rozwoju w gospodarowaniu zasobami oceanów. Wytyczne zawarte w niniejszym dokumencie koncentrują się w dużej mierze na morskiej energetyce wiatrowej. Wskazane w raporcie zasady mają również zastosowanie do rozwoju mniej powszechnych technologii związanych z pozyskiwaniem energii z oceanu.
UN GLOBAL COMPACT NETWORK POLAND
[PL] Bałtyk dla wszystkich – raport „Bałtyk dla Wszystkich 2021: Jak zapewnić zrównoważony rozwój” porusza szereg tematów o wyzwaniach i możliwościach regionu, zaczynając od turystyki i zrównoważonego transportu, poprzez ochronę środowiska naturalnego, kończąc na znaczeniu edukacji. Jego celem jest wskazanie naszej wspólnej odpowiedzialności za stan Morza Bałtyckiego.
[PL] Zielone finanse w Polsce 2021 – raport to kontynuacja pierwszego tego typu opracowania w Polsce, które ukazało się rok wcześniej. Celem publikacji jest przedstawienie różnorodnych aspektów rosnącej gałęzi sektora finansowego. W tej edycji raportu więcej miejsca poświęcono działalności instytucji publicznych, takich jak Komisja Nadzoru Finansowego, Ministerstwo Finansów oraz Narodowy Bank Polski, mających wpływ na tworzenie obszaru zielonych finansów w Polsce.
[PL] Jakość powietrza w Polsce – stan obecny i propozycje działań
naprawczych – choć jakość powietrza w naszym kraju systematycznie ulega poprawie, tempo koniecznych do wprowadzenia zmian jest wciąż niewystarczające. Raport ma na celu ocenę wyników działań w zakresie monitorowania jakości powietrza w Polsce, z uwzględnieniem norm WHO i nadal powszechnego zjawiska smogu w miastach. Zawiera on również przygotowany barometr rekomendacji dla miast i gmin w Polsce na rzecz polepszenia jakości powietrza w ich regionie.
[PL] Zielona kolej w Polsce – klimat, energetyka, transport – raport zawiera opinie i analizy ekspertów, których celem było zbadanie efektywności transformacji energetycznej kolei w Polsce w wykorzystanie OZE. Program transformacji, pod nazwą Zielona Kolej, stworzony przez podmioty z branży kolejowej skupione w Centrum Efektywności Energetycznej Kolei (CEEK), zakłada zmianę pochodzenia trakcyjnej energii elektrycznej wykorzystywanej przez przewoźników kolejowych w Polsce. W 2030 r. ma ona pochodzić w 85% z OZE.
[PL] Wpływ kryzysu klimatycznego na decyzje zakupowe – raport ma na celu analizę wiedzy Polaków na temat wpływu produkcji żywności na zmiany klimatu. Autorzy dokumentu podjęli się analizy elementów kluczowych dla świadomości ekologicznej konsumentów. Rolnictwo wraz z produkcją żywności są jednym z najbardziej zagrożonych przez zmianę klimatu działów gospodarki.
[PL] Małe elektrownie wodne w Polsce – Raport zawiera propozycje zmian regulacyjnych, które mają wesprzeć rozwój małych elektrowni wodnych, służących zwiększaniu potencjału dekarbonizacji kraju. Ma on na celu nakreślenie koniecznych zmian w celu wspierania rozwoju energetyki z Odnawialnych Źródeł Energii, do czego Polska jest zobligowana przez Unię Europejską, która realizuje politykę klimatyczną Organizacji Narodów Zjednoczonych.
[PL] Konieczność transformacji obecnych modeli urbanistycznych miast – budownictwo musi przejść gruntowną transformację, aby wywierać jak najmniejszy wpływ na środowisko naturalne, a tym samym wspierać realizację osiągnięcia celu UE uzyskania neutralności klimatycznej przez Europę do 2050 r. Zrównoważona architektura to nie tylko zagadnienie efektywności energetycznej budynków, lecz także kwestia jakości powietrza wewnątrz budynków, otoczenia/środowiska naturalnego i troska o zdrowie mieszkańców.
[PL] Zielone szpitale – redukcja emisji, poprawa efektywności energetycznej szpitali, zrównoważone projektowanie budynków, cyfryzacja, zrównoważony łańcuch dostaw dla szpitalnej gastronomii czy gospodarka odpadami – opieka zdrowotna ma wyjątkową szansę, aby odgrywać wiodącą rolę w przeciwdziałaniu zmianie klimatu. Odpowiedzią na transformację budynków i systemu ochrony zdrowia w kierunku nisko- i zeroemisyjnym jest idea „zielonych szpitali”, która ma na celu m.in. spełnienie wymagań stawianych przez Porozumienie Paryskie i Europejski Zielony Ład w sektorze zdrowia. Raport „Zielone szpitale” analizuje trendy i działania podejmowane w kierunku wdrażania idei w życie.
[PL] Zrównoważone rybołówstwo – aby rybołówstwo morskie można było nazwać zrównoważonym, tempo odłowu eksploatowanych populacji nie powinno przekraczać tempa ich odbudowy, a stosowane metody połowu nie powinny mieć negatywnego wpływu na środowisko, np. poprzez znaczne przyłowy innych gatunków lub niszczenie siedlisk morskich. Zrównoważone rybołówstwo jest działaniem, które należy intensywnie wspierać w Polsce.
[PL] Zrównoważony rynek modowy – aby przybliżyć i ułatwić zrozumienie planowanych w Unii Europejskiej zmian legislacyjnych w partnerstwie z Instytutem Zrównoważonego Rozwoju Uczelni Łazarskiego przygotowaliśmy raport „Zrównoważony rynek modowy. Przewodnik po strategii UE na rzecz zrównoważonych wyrobów włókienniczych o obiegu zamkniętym”. W raporcie zostały zawarte przykłady dobrych praktyki branży w Polsce oraz wypowiedzi ekspertów, którzy dzielą się spostrzeżeniami na temat dotychczasowych działań marek w temacie circular economy oraz wyzwań, jakie w tym zakresie na nie czekają.
[PL] Zielone finanse w Polsce 2022 – Podobnie jak dwie wcześniejsze edycje, raport w części I zawiera artykuły ekspertów i naukowców specjalizujących się w zagadnieniach ESG i zrównoważonych finansów. W części II oddajemy łamy opracowania Zielone Finanse w Polsce 2022 krajowym liderom, praktykom w tym zakresie. W tej edycji raportu wspólnie, jako Instytut Odpowiedzialnych Finansów oraz UN Global Compact Network Poland, przeprowadziliśmy pierwsze badanie jakościowe w sektorze finansowym, dotyczące stanu wdrożenia polityk ESG, priorytetów w ramach polityk ESG, dalszych planowanych działań w tym zakresie oraz wpływu ostatnich i spodziewanych wydarzeń.
[PL] Prawo wodorowe – środowisko regulacyjne wspierające rozwój gospodarki wodorowe – stworzony w odpowiedzi na potrzebę wdrożenia prawa wodorowego. Unijna strategia wodorowa zakłada zdecydowane działania na rzecz rozwoju gospodarki wodorowej w oparciu o OZE i elektrolizery. Co ważne, to pierwszy dokument, który dokonuje oficjalnego podziału wodoru na rodzaje ze względu na pochodzenie i emisyjność. To rozróżnienie pozwala na priorytetowe traktowanie rozwoju wodoru odnawialnego w strategii Komisji Europejskiej. Strategia kładzie nacisk na potrzebę rozwoju transgranicznej infrastruktury przesyłowej i magazynów wodoru, aby połączyć centra produkcji z rynkami zbytu wodoru.
INNE ŹRÓDŁA WIEDZY
MIĘDZYNARODOWA AGENCJA ENERGII (IEA)
[EN] World Energy Outlook 2022 – jest najbardziej znaczącym źródłem analiz i prognoz dla świata energii. Ta sztandarowa publikacja IEA ukazuje się co roku począwszy od 1998 roku. Jej obiektywne dane i bezstronne analizy zapewniają krytyczny wgląd w globalną podaż i popyt na energię w ramach różnych scenariuszy oraz konsekwencje dla bezpieczeństwa energetycznego, celów klimatycznych i rozwoju gospodarczego.
[EN] Tracking SDG 7: The Energy Progress Report 2022 – Niniejsza edycja 2022 Tracking SDG 7: The Energy Progress Report ocenia dokonania w globalnym dążeniu do zapewnienia powszechnego dostępu do przystępnej cenowo, niezawodnej, zrównoważonej i nowoczesnej energii do 2030 roku. Przy dzisiejszym tempie postępu, świat nadal nie jest na właściwej drodze do osiągnięcia celów SDG 7 do 2030 roku. Postępy zostały spowolnione, szczególnie w krajach najbardziej zagrożonych i tych, które już wcześniej pozostawały w tyle.
[EN] Poland 2022 Energy Policy Review – IEA regularnie przeprowadza pogłębione analizy polityki energetycznej krajów członkowskich. Proces ten wspiera kształtowanie polityki energetycznej i zachęca do wymiany międzynarodowych najlepszych praktyk i doświadczeń, aby pomóc w bezpiecznym i przystępnym cenowo przechodzeniu na czystą energię. W niniejszym raporcie IEA przedstawia szereg zaleceń dotyczących polityki energetycznej, które mają pomóc Polsce w płynnym przejściu na wydajny i elastyczny niskoemisyjny system energetyczny.
[EN] Net Zero by 2050 – Ten raport specjalny jest pierwszym na świecie kompleksowym opracowaniem dotyczącym sposobu przejścia do systemu energetycznego o zerowym bilansie emisji netto do 2050 r. przy jednoczesnym zapewnieniu stabilnych i przystępnych cenowo dostaw energii, zapewnieniu powszechnego dostępu do energii i umożliwieniu stabilnego wzrostu gospodarczego. Wyznaczono w nim opłacalną i ekonomicznie wydajną ścieżkę, której efektem będzie czysta, dynamiczna i odporna gospodarka energetyczna zdominowana przez odnawialne źródła energii, takie jak słońce i wiatr, zamiast paliw kopalnych.
RAPORTY I OŚRODKI BADAWCZE ORAZ THINK-TANKI/NGO ZAJMUJĄCE SIĘ KLIMATEM
[EN] Budżet węglowy (Carbon Budget) – wydawany przez Global Carbon Project zbiera informacje o aktualnych emisjach dwutlenku węgla w poszczególnych państwach (interaktywny atlas emisji).
[EN] NOAA.Climate dostarcza wyników badań i informacji dla społeczeństwa amerykańskiego dot. klimatu w przekonaniu, że zdrowie, bezpieczeństwo i dobrobyt ekonomiczny są powiązane z klimatem i pogodą.
[EN] Eurostat zawiera bazę danych statystycznych dotyczącą tematyki klimatycznej obejmującą: emisje gazów cieplarnianych, źródła ich pochodzenia, przeciwdziałanie, wpływ i adaptację oraz inicjatywy działań na rzecz klimatu.
[EN] World Resources Insititute – światowa organizacja badawcza współpracująca z rządami, przedsiębiorstwami, instytucjami wielostronnymi i grupami społeczeństwa obywatelskiego w celu opracowania praktycznych rozwiązań, które poprawiają jakość życia ludzi i chronią przyrodę.
[PL] Europejska Agencja Środowiskowa na swojej stronie w ramach działu powietrze i klimat zawiera analizy i informacje dotyczące: zanieczyszczenia powietrza, zapobiegania zmianie klimatu i adaptacji do niej.
[EN] Potsdam Institute for Climate Impact Research – uznany niemiecki instytut działający na rzecz poszerzania interdyscyplinarnych badań wpływu klimatu na zrównoważony rozwój, dostarcza wiedzy i rozwiązań na rzecz bezpiecznej i sprawiedliwej przyszłości klimatycznej.
[EN] Grantham Research Institute on Climate Change and the Environment – centrum badań i szkoleń związanych z polityką w zakresie zmiany klimatu i środowiska, integrując światową wiedzę z ekonomii, finansów, geografii, środowiska, rozwoju międzynarodowego i ekonomii politycznej.
[EN] CICERO – norweski, wiodący instytut interdyscyplinarnych badań klimatycznych. Zapewnia nowe spojrzenie, które pomaga rozwiązać kryzys klimatyczny i wzmocnić międzynarodową współpracę klimatyczną poprzez tworzenie analiz i odpowiednie reagowanie na kryzys klimatyczny stojący przed globalnym społeczeństwem.
[EN] European Environmental Bureau – największa sieć ekologicznych organizacji obywatelskich w Europie. Działa na rzecz planety, bogatej różnorodności biologicznej i klimatu.
[EN] Friends of the Earth – największą na świecie sieci środowiskowa. Przeciwstawia się obecnemu modelowi globalizacji oraz promuje rozwiązania zrównoważone środowiskowo i sprawiedliwe społecznie.
[EN] World Wild Fund – wiodąca organizacja zajmująca się ochroną przyrody. Działa w prawie 100 krajach, aby dostarczać innowacyjne rozwiązania chroniące społeczności, dziką przyrodę i miejsca jej występowania.
[EN] Climate Action Network – największa na świecie sieć klimatyczna, składająca się z ponad 1500 organizacji społeczeństwa obywatelskiego w ponad 130 krajach, wspólnie walcząca z kryzysem klimatycznym.
[PL] ClientEarth – Prawnicy dla Ziemi – zespół prawników zajmujących się ochroną środowiska. Łącząc prawo, naukę i politykę publiczną tworzą strategie i narzędzia, które pomagają mierzyć się z największymi problemami środowiska naturalnego. Jeden z obszarów aktywności dotyczy klimatu.
[PL] Forum Energii – think-tank, który w oparciu o dane i analizy tworzy fundamenty czystej, innowacyjnej, bezpiecznej i efektywnej energetyki. Ma to służyć realizacji przez Polskę celów energetyczno-klimatycznych w 2030 r. i 2050 r. Jednym z ostatnich opracowań Forum Energii które można przytoczyć jako przykład jest „Jak Polska może osiągnąć zwiększone cele redukcyjne emisji GHG do 2030 roku”.
[PL] Instrat – think-tank zajmujący się doradztwem w zakresie polityk publicznych. Prowadzone programy badawcze obejmują zagadnienia gospodarki cyfrowej, energii i środowiska, zrównoważonych finansów oraz rynku pracy i nierówności. Zajmuje się m. in. unijną polityką klimatyczno-energetyczną. Spośród publikacji warto wymienić: „Co po węglu? Potencjał OZE w Polsce” czy „Droga do celu. Odejście od węgla w polskiej elektroenergetyce.”.
[PL] Instytut Spraw Publicznych – niezależny ośrodek badawczo-analityczny. Prowadzi badania, ekspertyzy i wypracowuje rekomendacje dotyczące podstawowych kwestii
życia publicznego. Posiada dział dotyczący zrównoważonego rozwoju i polityki klimatycznej. Stworzył takie publikacje jak „Rolnictwo, klimat, środowisko. Wyzwania i działania z myślą o przyszłości” i „Środowisko i klimat. Opinie i wiedza przedstawicieli mediów w Polsce”.
[EN] E3G – Third Generation Environmentalism – niezależny europejski ośrodek analityczny z Wielkiej Brytanii zajmujący się zmianą klimatu z globalnej perspektywy.
[EN] Tyndall Centre for Climate Change Research – partnerstwo
uniwersytetów skupiające naukowców z nauk społecznych i przyrodniczych oraz inżynierii w celu opracowania zrównoważonych odpowiedzi na zmianę klimatu.
[PL] Koalicja Klimatyczna – zrzesza blisko 30 organizacji. Prace Koalicji są koordynowane przez Sekretariat, który formułuje opinie czy stanowiska jak i także wydaje własne opracowania dotyczące omawianej tematyki. Koalicja zajmuje się zagadnieniami dotyczącymi: klimatu, energii, transportu i środowiska.
[EN] Wuppertal Institute for Climate, Environment and Energy – międzynarodowy think tank zajmujący się badaniami nad zrównoważonym rozwojem. Koncentruje się na rozwijaniu procesów transformacji, których celem jest kształtowanie przyjaznego dla klimatu i zasobooszczędnego świata.
[PL] WiseEuropa – działa na rzecz poprawy jakości polityk krajowej i europejskiej oraz środowiska gospodarczego przez oparcie ich na rzetelnych analizach ekonomicznych i instytucjonalnych, niezależnych badaniach oraz ocenach oddziaływania polityki na gospodarkę. Prowadzi program badawczy energia, klimat i środowisko.
[EN] Międzynarodowa Agencja Energii Odnawialnej (IRENA) – jest organizacją międzyrządową, która wspiera kraje w przejściu na zrównoważoną gospodarkę energetyczną i służy jako główna platforma współpracy międzynarodowej, centrum doskonalenia oraz archiwum wiedzy na temat polityki, technologii, zasobów i finansów w zakresie energii odnawialnej.
[EN] Międzynarodowa Agencja Energetyczna (IEA) powstała w 1974 roku w następstwie kryzysu naftowego. Aktualnie IAE odpowiada za rekomendacje dotyczące prowadzenia polityk energetycznych w sposób zrównoważony, opłacalny, efektywny i odpowiedzialny. IEA koncentruje swoje działania również wokół zagadnień efektywności energetycznej, rozwoju czystej energii, systemów i rynków energii elektrycznej, dostępności energii oraz zarządzania popyte
[PL] Instytut na rzecz Ekorozwoju – inspiruje do podejmowania decyzji w duchu zrównoważonego rozwoju. Osobom odpowiedzialnym za siebie, swoje grupy i organizacje
pomaga tworzyć nowe produkty, strategie, plany, programy, analizy i rozwiązania z uwzględnieniem zasad ekorozwoju, którymi kierujemy się we wszystkim czego
się podejmujemy. Dbałość o dobrą jakość środowiska, życia i produktów jest nadrzędną wartością. Ostatnio dostępne jest nowe narzędzie do śledzenia polityki klimatycznej – NECP Tracker.
PODRĘCZNIKI POGŁĘBIONEJ WIEDZY/SCENARIUSZE LEKCJI O KLIMACIE
[PL] Klimatyczne ABC – podręcznik pogłębionej wiedzy o klimacie pod redakcją M. Budziszewskiej, A. Kardaś i Z. Bohdanowicza, zawiera teksty napisane przez kilkanaścioro specjalistów nauk przyrodniczych, społecznych oraz inżynierii. Wydany przez Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.
[PL] Nauka o klimacie – książka autorstwa M. Popkiewicza, A. Kardaś i Sz. Malinowskiego.
Podręcznik pogłębionej wiedzy o klimacie, który omawia mechanizm funkcjonowania klimatu, zmiany klimatu w historii Ziemi, obecną zmianę klimatu, prognozę na przyszłość oraz materiały dodatkowe.
[PL] Dla klimatu przeciw ubóstwu. Scenariusz zajęć lekcyjnych – opracowanie które powstało w ramach Akcji dla Globalnego Południa stanowiącej program Polskiej Zielonej Sieci. Ma ona na celu dostarczenie wiedzy i włączenie Polek i Polaków w ogólnoświatową debatę na temat globalnej współzależności krajów lepiej i słabiej rozwiniętych. Podręcznik zawiera sześć scenariuszy lekcji omawiających to zagadnienie.
[PL] Za pięć dwunasta koniec świata, kryzys klimatyczno-ekologiczny głosem wielu nauk– podręcznik pod redakcją dr hab. Katarzyny Jasikowskiej oraz dr Michała Pałasza. Książka ta stanowi manifest reprezentantek_ów akademii dostrzegających nieadekwatność sposobu jej funkcjonowania wobec wyzwań doby kryzysu klimatyczno-ekologicznego. To głos na rzecz zwrotu akademii ku społeczeństwu, pełnemu emocji, o potężnej wyobraźni i mocy politycznej, świadomemu, że nie przetrwa w oderwaniu od przyrody.
EKSPERCKIE PORTALE INTERNETOWE ZAJMUJĄCE SIĘ KLIMATEM
[EN] Global Climate Change – Vital Signs of the Planet, strona w języku angielskim prowadzona przez NASA, na której znajdziemy zarówno podstawowe wiadomości o zmianie klimatu i jej przyczynach, aktualne wartości najważniejszych wskaźników stanu klimatu, jak i informacje o aktualnie prowadzonych badaniach.
[PL] Chrońmy Klimat – portal stworzony przez Instytut na rzecz Ekorozwoju którego celem jest dostarczanie rzetelnych, bieżących informacji i fachowych opracowań związanych ze zmianą klimatu w różnych obszarach życia i gospodarki, z uwzględnieniem negocjacji klimatycznych na forum UNFCCC oraz procesu wdrażania unijnej polityki klimatyczno-energetycznego.
[EN] Carbon Brief – redakcja internetowa ściśle współpracującą z naukowcami. Obok aktualności ze świata badań czy polityki klimatycznej, serwis często zamieszcza obszerne artykuły dokładnie objaśniające kwestie, niezrozumiałe gdy przekazywane są w krótszych formach. Teksty te często zbierają wiedzę z wielu opracowań naukowych, miewają formę „pytań i odpowiedzi” oraz zawierają głosy ekspertów.
[PL] Nauka o klimacie – na tym portalu znajdują się przede wszystkim wyjaśnienia podstawowych mechanizmów rządzących klimatem, opisy geofizycznych, biologicznych czy technicznych konsekwencji zmiany klimatu, informacje o sposobach prowadzenia i wynikach badań klimatu. Artykuły zawierają odnośniki do prac naukowych i są konsultowane ze specjalistami a nad pracą portalu czuwa rada naukowa złożona z przedstawicieli nauk o Ziemi, biologicznych i ochrony środowiska.
INSTYTUCJE RZĄDOWE I POWIĄZANE Z ADMINISTRACJĄ RZĄDOWĄ ZAJMUJĄCE SIĘ KLIMATEM
[PL] Krajowy Ośrodek Bilansowania i Zarządzania Emisjami (KOBiZE) – ośrodek nadzorowany przez MKiŚ. Co roku prezentuje Krajowy raport inwentaryzacyjny na potrzeby Ramowej konwencji Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu. Wykonuje także zadania dotyczące m.in. przygotowywania projekcji emisji gazów cieplarnianych, określania metodyk szacowania wielkości i wskaźników emisji oraz analiz dotyczących rozdziału uprawnień do emisji wśród uczestników EU ETS.
[PL] Ministerstwo Klimatu i Środowisko (MKiŚ) – Jednostka administracji centralnej, zajmującą się kwestiami zmiany klimatu. Poza samą informacją o aktywności tego organu, na stronie można znaleźć zakładki dotyczące najważniejszych aspektów działalności resortu. Znajdują się tam badania co do świadomości ekologicznej Polaków w kwestii zmiany klimatu, materiały służące do edukacji ekologicznej czy informacje o społecznych kampaniach prowadzonych przez MKiŚ.
[PL] Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej (IMGW) – państwowy organ badawczy zajmujący się pogodą i klimatem. Wydał raport Klimat Polski 2020 zawierający opis klimatu Polski w 2020 roku, sporządzony w odniesieniu do klimatu wieloletniego oraz z perspektywy współczesnego globalnego ocieplenia. To źródło wiedzy o zmienności temperatury, opadów, bilansu wodnego czy ekstremalnych zdarzeń pogodowych. W ramach Instytutu stworzona została Baza danych o zmianie klimatu Klimada 2.0.
[EN] 2022 Poland National Inventory Report – Na 8 szczycie klimatycznym (COP) zdecydowano o publikowaniu rocznych raportów inwentaryzacyjnych składających się z krajowego raportu inwentaryzacyjnego (NIR) i wspólnego formatu raportowania (CRF) wszystkich państwa świata. NIR-y, tworzone także przez polską administrację, zawierają szczegółowe informacje opisowe i liczbowe, a tabele CRF zawierają wszystkie emisje i pochłanianie gazów cieplarnianych (GHG), wskaźniki emisji i dane dotyczące zmian w tym obszarze.